Stress tijdens de overgang zorgt ervoor dat het hormoonsysteem nog meer uit balans raakt, waardoor de overgangsklachten verergeren. De verminderde nachtrust als gevolg van de overgang/ stress vermindert je belastbaarheid en veerkracht en vergroot je stressgevoeligheid. Dat verklaart dat je af en toe of misschien vaak opvliegerig reageert naar je kinderen, partner en/of collega’s. Je hebt soms het idee dat je om het minste of het geringste ontploft, en herkent jezelf soms niet meer. Mijn partner heeft dat gevoel soms ook ook, waardoor ik weer meer stress krijg. Ik wil deze humeurige opvliegerige vrouw immers helemaal niet zijn.
Wat doet de overgang met je?
Vooraf en tijdens de overgang heeft vooral de vermindering van het vrouwelijk hormoon oestrogeen diverse effecten. Eén van die effecten zijn de onrustige/slapeloze nachten. De verstoorde nachtrust (door opvliegers en je bed uit zwemmen, door het zweten) wordt vaak wel herkend. Maar de gigantische impact die deze verstoorde nachtrust heeft op jouw veerkracht en belastbaarheid heeft wordt aardig onderschat. Deels omdat de overgangsklachten geleidelijk je leven binnensluipen zonder dat het in eerste instantie opvalt.
Wanneer je uren slaap en de kwaliteit van het slapen langzaam afneemt , loopt je accu ook langzaam leeg. Slaaptekort is een essentieel probleem wat uiteindelijk een burn-out kan doen helpen ontstaan. Omgekeerd is voldoende hoeveelheid en kwaliteit van slaap essentieel in het herstellen van een burn-out. Kun je dus nagaan hoe belangrijk goed slapen is!
Een ander bekend gevolg van de overgang is dat je je regelmatig gestresst, somber en depressief kunt voelen. Het wisselende niveau van oestrogeen tijdens de overgang maakt vrouwen namelijk gevoeliger voor de effecten van een depressie en stress.
Heb ik misschien een burn out?
Uit onderzoek is gebleken dat het risico op een depressie bij vrouwen in de menopauze dubbel of zelfs driedubbel zo hoog is als bij vrouwen voor of na de menopauze. De onderzoekers vonden uit dat de daling van estradiol, een vorm van oestrogeen, zorgt voor meer irritaties, meer woede en een gevoel van afwijzing. Zelf heb ik me regelmatig “alleen op de wereld” me onbegrepen, ongehoord en ongezien gevoeld.
Dat zijn symptomen die ook bij een depressie voorkomen. Wanneer daar ook nog stress bij komt waren de symptomen van de overgang en depressie nog sterker aanwezig.
Tijdens de overgang zijn je hormonen flink van slag en vaak de oorzaak van het Premenstrueel syndroom (PMS). Zo wisselt het niveau oestrogeen nogal, wat kan zorgen voor verschillende overgangsklachten, waaronder:
- Stemmingswisselingen
- Opvliegers/nachtelijke zweetpartijen
- Vergeetachtigheid/concentratieproblemen
- Slecht slapen
- Hoofdpijn
- Diverse andere lichamelijke ongemakken, zoals spier- en gewrichtspijn, gewichtstoename zonder dat je je leefstijl veranderd, urineverlies etc
- Een veranderde menstruatiecyclus
- Een laag of verdwenen libido
- Er zijn ongelofelijk veel overgangsklachten. Het is niet moeilijk om te bedenken dat slecht slapen, stemmingswisselingen, vergeetachtigheid en hoofdpijn een grote wissel trekken op je energiereserves. Als er op het werk dan ook nog iets extra’s van je wordt gevraagd of je ineens ook nog mantelzorgtaken erbij krijgt in je programma dan kan de balans belasting-belastbaarheid heel snel verstoord raken. Een burn-out is dan een gevolg.
Burn-out door de overgang: hoe komt het?
Tijdens de overgang verandert er veel in je lichaam. Het vrouwenlichaam gaat van de vruchtbare fase naar de niet vruchtbare fase. De aanmaak van de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron vanuit de eierstokken vermindert en stopt uiteindelijk helemaal. Het vrouwelijke geslachtshormoon progesteron kan behalve in de eierstokken ook in de bijnieren geproduceerd worden. Dat kan echter alleen als we niet te veel stress hebben. En daar ligt het probleem dus.
Onze bijnieren produceren namelijk ook onze stresshormonen adrenaline en cortisol. In geval van stress krijgen deze hormonen voorrang. Het vrouwelijke geslachtshormoon progesteron heeft dezelfde bouwstof als het stresshormoon cortisol. Naarmate je meer stress hebt, maak je daardoor minder aan van het vrouwelijke geslachtshormoon progesteron. Normaal gesproken hoeft dit geen directe klachten op te leveren, maar in de overgang als de productie van progesteron in de eierstokken ook al daalt, kan dit net de spreekwoordelijke druppel zijn die de emmer doet overlopen, en alles je teveel word. De menopauze kan hierdoor extra problematisch worden, omdat juist tijdens en na de overgang de hormoonproductie van vrouwen zwaar leunt op de bijnieren! Bedenk dus dat veel overgangsklachten niet zozeer te maken hebben met een daling van oestrogeen bij vrouwen, maar juist totale uitputting van progesteron!
De overgang vormt helaas voor 80% van de vrouwen in meer of mindere mate een extra belasting voor lichaam en geest. Dat de klachten fors kunnen zijn, blijkt uit het gegeven dat een derde van het ziekteverzuim van werkende vrouwen tussen de 44 en 60 jaar toe te kennen is aan overgangsklachten. Na de overgang hebben de hormonen in het vrouwenlichaam veelal een nieuwe balans gevonden en verdwijnen de klachten. Toch weer iets om naar uit te kijken.
Wat kun je doen aan overgangsklachten?
Veel vrouwen denken dat het erbij hoort en er niets aan de klachten te doen is. Dat is erg jammer want er zijn diverse middelen die de klachten kunnen doen helpen verminderen. Een overgangsconsulente bijvoorbeeld kan je daarin adviseren. (Een overgangsconsulente is een verpleegkundige die gespecialiseerd is in overgangsklachten.) Wanneer de klachten die samenhangen met de overgang verminderen, dan zal dat al een essentieel verschil maken! Misschien weet je het al, maar ik heb een voucher voor een telefonisch gesprek met Shirley overgangsconsulente Noord Holland in mijn “Middenin de overgang” overgangsbox. Verder kun je de stress in je leven proberen te verminderen. Ook daar wil ik je graag bij helpen. In mijn Overgangsboxen vind je een e-book met handige tips van BeyondStress, maar ook mindfulness (TinyTweaks) en yoga oefeningen (Overgangsters.nl) die je kunnen ondersteunen. Bewegen is natuurlijk altijd goed voor je, zowel buiten als binnen. Ook daarin probeer ik je te motiveren door te sporten waar en wanneer jij het wilt met ondersteuning van een personal trainer van Re-engineered. Misschien wil je wel meer duidelijkheid over je leefpatroon en hormonen. Daarom kun je ook een voucher van een hormoon inzichtsessie terug vinden in mijn overgangsbox. Ook eterische oliën kunnen bepaalde klachten verminderen. Vandaar mijn online workshop in de box. Wat je eet en drinkt is erg belangrijk, daarom tips hierover en over overgangsklachten door menokuur.
maar bedenk als laatste:
